سید نصراللّه موسویان
پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
توضیح و تفسیر دیدگاه ابن‌سینا در باب «معنی» به مسائل مناقشه‌برانگیزی در تاریخ منطق و فلسفه می‌انجامد. در این سخنرانی سعی خواهم کرد دیدگاه ابن‌سینا درباب «معنی» را از منظری «معناشناسانه» مورد بررسی قرار دهم و نشان دهم «معانی»، نزد ابن‌سینا، با ویژگی‌های «معناشناسانه»، در زبان ما، معرفی می‌شوند. اول، پس از معرفی کوتاه یکی از مناقشات مهم در این زمینه، به بررسی بعضی کاربردهای فنی «معنی» در متون منطقی ابن‌سینا می‌پردازم و سعی می‌کنم رابطه آن را با اصطلاحات کلیدی دیگری، نظیر «دلالت»، «ترکیب» و «تعریف» وارسی کنم. سپس، به اختصار، «معانی» را در ظرف و زمینه معرفت‌شناسی ابن‌سینا مطالعه می‌کنم. در مرحله سوم، تلاش می‌کنم تا نشان دهم چگونه دیدگاه «معناشناسانه»ای که معرفی کرده‌ام می‌تواند درک منسجم‌تری از فلسفه و منطق ابن‌سینا فراهم آورد و راه متفاوتی برای پیوند دادن مطالعات تاریخ منطق و منطق‌های جدید بگشاید.