انجمن منطق صوری1 (Association for Symbolic Logic / ASL) علاوه بر برگزاری و حمایت از سمینارهای پراکندهی دیگر،
به طور منظم دو کنفرانس سالانه برگزار میکند: یکی گردهماییِ سالانهی شمال آمریکا است که در فصل بهار برگزار میشود و معمولاً 3 یا 4 روزه است. دیگری گردهمایی تابستانی در اروپا است که در اواخر جولای برگزار میشود و معمولاً 5 روزه است. این گردهمایی تابستانی در اروپا به کنفرانس منطق (Logic Colloquium) معروف است. من این شانس را داشتم تا در کنفرانس منطق امسال با ارائهی یک سخنرانی شرکت کنم. آنچه در پی میآید توضیحات مختصری است دربارهی این کنفرانس که از 22 تا 27 جولای در کشور پرتغال و در دانشگاه شهر اِوُرا (Evora) برگزار شد. بسیاری از اطلاعاتی که راجع به این کنفرانس منطق داده میشود، قابل تعمیم به همهی کنفرانسهای منطق (Logic Colloquiums) دیگر است. در این کنفرانس دو نوع سخنرانی وجود داشت: سخنرانیهای عمومی و آموزشی که در تالار برگزار میشد و سخنرانیهای دیگری که در کلاسها و به طور موازی برگزار میشد. سخنرانیها عمدتاً در چهار زمینهی اصلی نظریهی اثبات، نظریهی مدلها، نظریهی مجموعهها و علوم کامپیوتر بودند. هر چند به ندرت، برخی موضوعات متفرقه هم در سخنرانیهای موازی دیده میشد. ثبتنام در این کنفرانس به صورت برخط (online) بود. هر شخص میتوانست درخواست ارائهی مقاله نیز داشته باشد؛ که در اینصورت باید چکیده و عنوان سخنرانی خود را نیز در همان صفحهی اینترنتی ثبت میکرد. در صورت پذیرش درخواست او توسط کمیتهی علمی کنفرانس، یک سخنرانی 15 دقیقهای، به طور موازی با 4 سخنرانی دیگر، به او اختصاص داده میشد. امسال هم مانند سالهای گذشته، انجمن منطق صوری از برخی شرکتکنندگان متقاضی، حمایت مالی مختصری میکرد. از جمله محاسن کنفرانس این بود که وقت و فضای مناسب برای صحبت با منطقدانان درجه یک فراهم میشد. زمانهای خالی بین سخنرانیها در راهروهای دانشگاه، برنامهی بیرونگردی و شام کنفرانس، از جملهی موقعیتهای مناسبی بود که میشد با افراد جالبی در آن آشنا شد. لیست مدعوین و خلاصهی سخنرانیها را میتوانید در صفحهی خانگی این کنفرانس2 بیابید. حضور ریاضیدان برجستهی روسی ولادیمیر وُوُدسکی (Vladimir Voevodsky) در بین سخنرانان بسیار جالب توجه بود. او در سال 2002 برندهی مدال فیلدز (Fields Medal)، معتبرترین جایزه در رشتهی ریاضی، شده است و هماکنون عضو مؤسسهی مطالعات پیشرفته (Institute for Advanced Studies / IAS) در پرینستون است. سخنرانی او دربارهی ارتباط نظریهی هموتوپی با نظریهی انواع مارتین-لاف (Martin-Löf Type Theory) یا همان نظریهی ساختی (constructive) انواع بود. مارتین-لاف ریاضیدان و فیلسوف سوئدی نظریهی ساختی انواع خود را در سال 1972 معرفی کرد. نظریهی ساختی انواع به عنوان یک صورتبندی مهم از تعبیر BHK برای ریاضیات ساختی، مورد توجه مکاتب ساختیگرایی در ریاضیات است. در سالهای اخیر ارتباط جالب و غیرمنتظرهای بین ریاضیات ساختی و توپولوژی جبری، به کمک تعبیری از نظریهی ساختی انواع در نظریهی هموتوپی کلاسیک پیدا شده که مورد توجه وُوُدسکی و عدهای دیگر از ریاضیدانان قرار گرفته است. مارتین-لاف در سال 2008 به دعوت دکتر اردشیر، مهمان گروه منطق در دانشگاه صنعتی شریف3 بود و در 5 سخنرانی که از تاریخ 6 تا 15 آوریل برگزار شد، نظریهی انواع خود را تبیین کرد (عکس زیر). کنفرانس سال 20014 در شهر وین اتریش برگزار میشود. این کنفرانس با چند کنفرانس دیگر در زمینههای منطق و علوم کامپیوتر به صورت یکجا تحت عنوان تابستان منطق در وین4 (Vienna Summer of Logic) برگزار میشود و پیشبینی میشود که با حضور بیش از 2000 شرکتکننده، بزرگترین گردهمایی در زمینهی منطق باشد.
1. www.aslonline.org 2. http://ptmat.fc.ul.pt/LC2013/ 3. http://logic.sharif.ir 4. http://vsl2014.at